Busreis

Dit verhaal uit Nepal had ik nog in een schrijfboekje staan.
Een plekje bij het raam. Als ik de vergrendeling ontwricht en het glas opzij schuif, wordt een mandje afbakcroissantjes naar binnen geduwd. “Yes, yes, good price”. Langzaam stroomt de bus vol. Mannen, voorzichtig instappend, het broekskruis omhoog trekkend, een hand aan de stang. Vrouwen met manden, tassen en kinderen volgen hen. Eenmaal in de bus slaan ze de gevallen lappen terug over hun schouder en roepen hun kroost bij zich, die met verlegen blikken haar armen opzoeken. Grote, nieuwschierige ogen, de kleintjes met een vinger in hun neus. Een ouder echtpaar krijgt een plaats voorin de bus naast de chauffeur, recht onder de roze-met-goude afbeelding van Shiva waarvan de randjes rafelen van ouderdom. We vertrekken. Het duo verdeelt zich met de een achter het hoge stuur en de ander wijdbeens in de tochtige deuropening. De pook van een halve meter hoog springt het eerste half uur veel tussen de onderste drie versnellingen; er is hoop op meer passagiers, staanplaatsen te over. De deurjongen, verbaal de eindbestemming naar de menigte op straat verkondigend, wisselt geen woord met de chauffeur. Met drie tikjes met zijn nagel tegen het raam (stoppen) en twee bonzen tegen de zijkant van de bus (rijden) dirigeert hij de piepende bus door de buitenwijken. Buiten ontwaakt Kathmandu. We zien een schoolkind de bovenste knoopjes van het uiform dichtknopen, zijn broertje zwaait naar onze bus. We zien tietallen honden, mager, grijs en gehavend, lustig om elkaar heen draaiend, met hun neus over de grond in de met afval bedekte goot, bedelend onder een kraam. Een vrouw poetst haar tanden, haar buurvrouw wast een kind in een zwarte teil. Een dorstig geitje wordt ruw weggeduwd, het peutertje lacht erom en springt, het water gutst over de rand heen en neemt een sliert shampoo mee naar het laagste punt van de weg. Twee mannen duwen een wagen bergop, uit een radio kraakt wat muziek, twee kippen pikken elkaar in de staart. Overal wordt de krant gelezen, zittende op lage krukjes langs de rand van de weg. Dienbladen vol melkthee worden geserveerd, het lokale ontbijt. Vrouwen komen uit hun huis, hun handen draaien het lange, zwarte haar bijeen in een knot, argeloos pakken ze een mok warmte en rusten voor een moment met de mannen mee.
Na een uur wordt het rustiger en draaien we langzaam de bergen in, krakend en toeterend zoals iedereen. Motorfietsen, bakfietsen, mensen met takkenbossen driemaal hun eigen omvang, een vaandel bungelende dode kippen, vijftig bijeengebonden lege waterflessen of een in doeken gewikkelde baby op de rug, ze lopen krom onder het gewicht, half in de berm, half op de straat. Taxi’s, auto’s en oneindig veel bussen. Een ‘tourists only’ bus vol Nepalezen, twee blonde meisjes voorin. Bussen met schreeuwende opdrukken ‘slow drive, long life’, ‘road runner’ en ‘please horn’, opvallend vaak met de voornaam ‘Titanic’ of ‘Pirate’ racen langs stijle berghellingen en ravijnen propvol mensen, de daken bedekt met tassen.
Zes lange uren drukken mijn knieen tegen de stoel voor mij, onderdruk ik de misselijkheid die het draaien en remmen van de bus in mij oproept (uit sommige busraampjes hangt iemand witjes zijn maag te legen, daar wordt niet voor gestopt) en luister naar de keiharde Hindoestaanse muziek. We stoppen weer, er steekt een familie over met hun koe. Liefdevol wordt ze naar de overkant geholpen en de rij verkeer wacht in alle rust af, ongemoeid. Alle tijd, ‘Nepali time’, de mensen hier haasten zich niet, maken zich niet druk. Na vijf minuten geeft de chauffeur gas en met 40 km per uur rijden we verder in de stroom. De prachtige, ongerepte rotsen en berghellingen en het vredig stromende water ver beneden in het ravijn kan ik in alle rust bekijken. Fantastisch land.